ԱՍՈՒԼԻՍ՝ ՀԱՅԿ ԲԱԲՈՒԽԱՆՅԱՆ ԵՎ ԼՅՈՒԴՄԻԼԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Սեպտեմբռրի 28-ին «Հայելի» ակումբը հյուրընկալել էր ՍԻՄ նախագահ Հայկ Բաբուխանյանին և ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանին: Ասուլիսի թեման՝ «Թուրքական ագրեսիայի 90-ամյակը: Ներքաղաքական դաշտ. ուժերի հարաբերակցություն»:

Վարող.-Բարև՛ ձեզ, շնորհակալություն, որ հրավերն ընդունեցիք, այսօր մեր հյուրերն են ՍԻՄ նախագահ Հայկ Բաբուխանյանը և ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանը: Մենք այսօր ավելի շատ ներքաղաքական խնմդիրներին ենք անդրադառնալու, բայց մինչ այդ ինձ պրն Բաբուխանյանը հուշեց, որ այսօր շատ կարևոր օր է՝ թուրքական ագրեսիայի 90-ամյակն է:

Հ. Բաբուխանյան.-Այո, այսօր՝ սեպտեմբերի 28-ին, լրանում է 90 տարին այն օրվանից, երբ Թուրքիան, խախտելով Սևրի՝ խաղաղության մասին պայմանագրի դրույթները, հարձակվեց ՀՀ վրա, իրագործեց ագրեսիա, որի հետևանքով ՀՀ կորցրեց իր տարածքների ավելի քան 75 տոկոսը, մասնավորապես՝ Արևմտյան Հայաստանի Էրզրումի, Տրապիզոնի, Վանի ևԲիթլիսի նահանգները և Արևելյան Հայաստանի Կարսի նահանգը և Սուրմալուի գավառը: Դրա հետևանքով Թուրքիան պատերազմի ժամանալ օկուպացված տարածքներում, ինչպես հայտնի է, շարունակեց հայերի հանդեպ ցեղասպանության իր ավանդական քաղաքականությունը, 100 հազարավոր հայեր դարձան փախստական՝ կորցնելով իրենց գույքը, տասնյակ հազարավոր հայեր սրի քաշվեցին, և մեր հայրենակիցների զգալի մասը նաև ստիպված իսլամ ընդունեց, այսինքն՝ բռնի կրոնափոխվեց: 90 տարիների ընթացքում, օկուպացիայի ընթացքում Թուրքիան ոչ միայն չպատժվեց իր կողմից կատարված ռազմական հանցանքների համար, այլևչվերադարձրեց կամ չփոխհատուցեց իրենց գույքը, տները, հողերը կորցրած հայերի իրավունքները: 90 տտ. օկուպացիայի ընթացքում Թուրքիան մեթոդաբար ոչնչացչել է հայ ժողովրդի պատմամշակութային ժառանգությունը, որը մնացել է օկոիպացված տարածքներում: Պետք է նշել, որ այդ տարիներին ՀՀ՝ Սևրի պայմանագրով գլխավոր դաշանակից պետությունները, այսինքն՝ Ֆրանսիան, Բրիտանիան, Իտալիանև Ճապոնիան որևէ գործողություն չկատարեցին, ինչպես չկատարեցին նաև այն պետությունները, որոնք պարզապես դաշնակից էին հանդիսանում այդ պայմանագրով, մասնավորապես՝ Բելգիան, Հունաստանը, Լեհաստանը, Պո?տուգալիան, Ռումինիան և այլն: Պետք է շեշտենք, որ Թուրքիան շարունակում է իր հակահայկական քաղաքականությունը նաևայսօր՝ շրջափակելով Հայաստանը, փորձելով ճնշումներ գործադրել արցախյան հարցում և սատարելով հակահայկական տարբեր այլ գործողություններ: Մենք հայտարարում ենք, որ հայ ժողովուրդը 90-ամյա օկուպացիային չի հաշտվել և այսօր էլ շարունակում է երազել այն օրը, երբ կվերադառնա այդ տարածքներում կորցրած իր օջախները:
Վարող.-Եթե մեր օրերին անդրադառնանք, մի քանի խոսքով մեր գործողությունները, քայլերը ինչպե՞ս կգնահատեք:
Հ. Բաբուխանյան.-Նախ ասեմ, հայտարարությամբ հանդես գալով, պահանջում է Թուրքիայից հանել օկուպացիոն զորքերն օկուպացված տարածքներից, վերադարձնել հայ ժողովրդի և՛ գոյւքային, և՛ իրավական ունեցվածքը: Սա այն պահանջն է, որ մենք դնում ենք Թուրքիայի առջև, ինչպես նաև դադարեցնել օկուպացված տարաքծենում հայ ժողովրդի պատմամշակութային արժեքների ոչնչացումը: Դիմում ենք նաևմեր իշխանություններին՝ այսօր ավելի վճռական հանդես գալ օկուպացված տարածքների վերաբերյալ պահանջներով, ինչպես նաև դիմում ենք բոլոր պետություններին, որոնք ստորագրել են Սևրի պայմանագիրը՝ ճնշում գործադրել Թուրքիայի վրա՝ վերոհիշյալ պահանջները կատարելու առումով:
Վարող.-Երկու խոսքով ինչպե՞ս կգնահատեք մեր կողմից արված քայլերը:
Հ. Բաբուխանյան.-Մեր կողմից կատարված քայլերը վերջին շրջանում, որոնք ուղղված են Արցախի անկախության հաստատմանը, միջազգային ճանաչմանը և անվտանգությանը, մասնավորապես Ռուսաստանի հետ պայմանագիրը, ՀԱՊԿ-ի մեջ ուժեղացումը, դրանք բոլորն ուղղված են Թուրքիայից պաշտպանվելուն:
Վարող.-Այսինքն՝ դրակա՞ն եք գնահատում:
Հ. Բաբուխանյան.-Բնականաբար, այդ գործողությունները գնահատում եմ դրական, Հայաստանի անվտանգությունը պետք է ապահովված լինի, և վերջին շրջանում կատարված մասնավորապես, էլի եմ շեշտում, Ռուսաստանի հետ մեր համագործակցությունը և ՀԱՊԿ-ի մեջ մեր ներգրավվածությունը գտնում եմ միակ ճիշտ քայլը, որը կատարվել է:
Վարող.-Երեկ մեզ մոտ փորձագետներ էին հյուրընկալվել, նրանք այս քայլը գնահատում էին, որ մեր անկախության վերջի սկիզբն է դրվում, և մի քանի գործողությունևս, ու այլևս ամբողջությամբ կկորցնենք, դրա ներքո էին տեսնում այն ներքաղաքական զարգացույները, որ այսուհետ մեր ներքաղաքական դաշտում տեղի ունեցող գործողություններն ամբողջությամբ կախված են Կրեմլից, այն է՝ գոնե այս փուլում որոշված է, որ միայն երեք ուժեր կան, որոնք կարող են իրենց դրսվորել և հայտնվել ԱԺ-ում: Դրանք են ՀՀԿ-ը, ԲՀԿ-ը և ՀԱԿ-ը: Դուք սա ինչպե՞ս կգնահատեք:
«Արմենիա».-Որպես լրացում՝ նույն կոնտեքստում տեսնու՞մ եք, արդյոք, նախընտրական պայքարի սկիզբ ուժերի միջև, և ձեր տեսակետը կուզեի լսել ուժերի մասին, ձեր ցանկով ովքե՞ր կլինեն:
Վարող.-Նախ՝ այդ գնահատականի հետ համաձա՞յն եք, թե՞ ոչ, որ…
Հ. Բաբուխանյան.-Ես չգիտեմ որևէ լուրջ էքսպերտ, որը նման արտահայտություն աներ, որ Հայաստանը, պայմանագիր կնքելով ՀԱՊԿ-ի հետ կապված կամ Ռուսաստանի հետ կապված, իր անկախությունը դրել է հարվածի տակ: Լուրջ այդպիսի էքսպերտի կարծիք ես չգիտեմ, կասե՞ք՝ ով է նա:
Վարող.-Արմեն Բադալյանը և Կարեն Քոչարյանը:
Հ. Բաբուխանյան.-Չեմ ճանաչում, կներեք:
Վարող.-Խնդրեմ, տիկին Սարգսյան, որոշվու՞մ է ամեն ինչ Կրեմլից, թե՞ ոչ:
Լ. Սարգսյան.-Նախ՝ հայ-թուրքականի մասով ուզում եմ ասել, որ շատ լուրջ անդրադարձ կատարվեց պրն Բաբուխանյանի կողմից մեր անցյալի վերաբերյալ, և, հահամիտ լինելով անցյալի մասին հնչած տեսակետների հետ, պիտի ասեմ, որ մենք առ այսօր դասեր չենք քաղել անցյալի մեր պատմություններից ևկարծես թե տրամադրված ենք մշտապես խաբված վիճակում հայտնվելուն: Դժբախտաբար, դեռ 2008 թ. սեպտեմբերին, երբ հայ-թուրքական դիվանագիտության հիմքեր էին փորձում դրվել ֆուտբոլային դիվանագիտության միջոցով, մենք բազմիցս արտահայտվեցինք ֆուտբոլային դիվանագիտության դեմ՝ ասելով, որ (կոնկրետ կուսակցության մասով եմ ասում) վաղաժամ է որևէ դիվանագիտական հարաբերության հաստատման մասին մտածելը, և ընդհանրապես մենք դեմ էինք սահմանի բացմանը: Իսկ որպես ՀԱԿ-ի ներկայացուցիչ, ասեմ, որ բազմիցս զգուշացվեց իշխանություններին, որ սա թուրքական դիվանագիտության հերթական խաղն է, որի արդյունքում նրանք ուզում են ստանալ համաձայնություն՝ հայ-թուրքական պատմաաբանների հանձնաժողով ստեղծելու վերաբերյալ, իսկ արդյունքում Հայաստանն իրականում ոչինչ չի ստանում: Ինչպես բոլորս ականատես եղանք, իրականում այդպես էլ եղավ, Թուրքիան հետ նահանջեց իր պայմանավորվածությունիցև մեզ թողեց շատ հիմար վիճակում՝ համաձայնություն տալով հայ-թուրքական պատմաբանների հանձնաժողովի ստեղծմանը,և, ինչպես տեսնում եք, արդյունքում չունենք ո՛չ բացված սահման, ո՛չ լուրջ հարաբերություններ, բայց տարածաշրջանի առումով Թուրքիան այդ բանակցությունների արդյունքում դարձավ լրջագույն դերակատար և կարողցավա նաև ներքաշվել Արցախի հիմնախնդրի լուծման մեջ, դերակատարություն վերցրեց, որն առ այսօր տանում է: Եվ այսօր ակնհայտ է, որ, ունենալով Մինսկի խմբի դերակատարությունը, իրականում այսօր դերակատար են Թուրքիան ու Ռուսաստանը, քան Մինսկի խումբը: Մենք մեր անլուրջ վերաբերմունքով կարողացանք Թուրքիային լուրջ դերակատարություն տար, որից խուսափելը, կարծում եմ, շատ դժվար է լինելու:
Վարող.-Լավ, գանք այդ թեմային… Նաև քննադատություն կար ՀԱԿ-ի ուղղությամբ, որ իրենք էլ բազաների առումով առանձնապես մեծ ըմբոստություն, աղմուկ չբարձրացրեցին այն պարզ պատճառով, որ հասկանում են, որ մեր երկրում ամեն ինչ որոշվում է այդտեղից և պետք չէ խզել հարաբերությունները Կրեմլի հետ:
Լ. Սարգսյան.-Ես հահամիտ չեմ այդ կարծիքի հետ, որովհետևՀԱԿ-ը բարձրաձայնել է, ՀԱԿ-ում տարբեր քաղաքական ուժեր են ներկայացված, որոնք արտահայտել են իրենց կարծիքը կոնկրետ այդ պայմանագրի վերաբերյալ, մենք ինքներս բազմիցս վ՛ ասուլիսներում, և՛ հարցազրույցներում ասել ենք, որ Ռուսաստանը տարածարջանում լրջագույն դերակատար է,ևպետք չէ ամեն ինչ պայմանավորել Ռուսաստանի հետ և պետք չէ հնարավորորթյուն տալ Ռուսաստանին, որ նրա դերակատարությամբ մենք ընդհանրապես կորցնենք մեր անկախության վերջին նշույլները: Իսկ իրականում պայմանագիրը, դեռ տասը տարի ուժի մեջ լինեռլով, Ռուսաստանը, օգտվելով իշխանությունների թույլ կարգավիճակից, կարողացավ երկարեցնել պայմանագիրը և իր ներկայությունն ավելի երկարաժամկետ ապահովել Հայաստանում:
«Արմենիա».-Իսկ սկսվե՞լ է, արդյոք, նախընտրական պայքարը:
Վարող.-Կուսակցությունների ներսում տեղի ունեցող խժդժությունը կամ խառը իրավիճակը նորմա՞լ եք գնահատում, թե՞…
Հ. Բաբուխանյան.-Նախ, մի փոքր անդրադառնամ, ասեմ, որ ՀԱԿ-ը, եթե հիշում եք, տիկին Սարգսյան, ողջունել էր այդ քաղաքականությունը, որը Դուք այսօր քննադատում եք, ի սկզբանե: Սա մեկ, երկրորը՝ պետք է հիշեցնեմ, որ Թուրքիան 15-րդ դարից այս տարածաշրջանում ամենակարևոր դերակատարներից մեկն է և ոչ միայն 2008 թ.-ից հանկարծ դարձավ կարևոր դերակատար: Առնվազն 6 հարյուր տարի Թուրքիան այստեղ մրցակցում է և՛ Եվրոպայի, և՛ Ռուսաստանի հետ, և՛ Պարսկաստանի: Ինչ վերաբերում է Ձեր հարցին՝ նախընտրական պայքարը, խոսք կա, նորություն չեմ ասի, որ սկսվում է ընտրությունների հաջորդ օրը, այսինքն՝ բնական է, կուսակցությունները մտահոգվում են իրենց նախընտրական գործողությունների համար, գնալով թեժանում է մրցակցությունը, և դա շատ նորմալ, բնական, բազմակուսակցական հասարակությանը բնորոշ երևույթ է: Ովքե՞ր կլինեն ապագա խորհրդարանում, այսօր, այսպես ասած, միանշանակ նկարագրել հնարավոր չէ, հասկանալի է, որ իշխող կուսակցությունը կունենա իր ներկայությունը:
Վարող.-Նոր ուժերի առկայություն հնարավո՞ր է, թե՞ ոչ:
Հ. Բաբուխանյան.-Նոր ուժերն ունեն հնարավորություն պայքարելու դրա համար, պայքարում են, ես կարծում եմ…
Վարող.-Ինչպիսի՞ ուժեր բաց դաշտ ունենք՝ լիբերալների կամ, չգիտեմ…
Հ. Բաբուխանյան.-Եթե խոսքը նոր, այսինքն՝ այսօր խորհրդարանում չգտնվող ուժերի մասին է, ապա ասեմ, որ մեր կուսակցությունն, իհարկե, պայքարելու է, մասնակցելու է ընտրություններին, թեև նոր չէ, որովհետև, ինչպես գիտեք, 21 տարի է՝ քաղաքական դաշտում է վ երեք անգամ ներկայացված է եղել խորհրդարանում: Մնացած ուժերի մասին… Բնականաբար, կլինի և՛ ՀԱԿ-ը պայքարի մեջ, և՛ այլ ուժեր կլինեն պայքարի մեջ,և մենք կտեսնենք արդեն ընտրությունների արդյունքներով, թե ինչպիսի…
Վարող.-Գնահատականներ չե/ք ուզում տալ ներկա իրավիճակին՝ ՀԱԿ-ի, «Բարգավաճ Հայաստան»-ի, «Հանրապետական»-ի, նաև «Դաշնակցության» հնարավորությունները գնահատելով:
Հ. Բաբուխանյան.-Կարծում եմ, որ վերը թվարկված բոլոր ուժերն ունեն հնարավորություն անցնելու խորհրդարան, բայց, իհարկե, որոշների համար պետք է շատ աշխատանք, որպեսզի հաղթահարեն 5 տոկոսը, կամ, եթե կլինեն բլոկով, 7 տոկոսը, մնացածներն արդեն ավելի կայուն են, ասենք՝ «Հանրապետական» կուսակցությունը կամ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունն, իհարկե, ավելի կայուն են այսօր, ունենցղ իրենց հստակ էլեկտորատը և արդեն պայքարում են էլեկտորատի ընդարձակման համար: Մնացած կուսակցությունները խնդիր ունեն, որոնք պետք է հաղթահարեն:
Վարող.-«Ժառանգությանն» ինչպե՞ս կգնահատեք, և ներքին պայքար տեսանելի՞ է «Հանրապետական»-ի ներսում և«Բարգավաճ»-ի ներսում, թե՞ …
Հ. Բաբուխանյան.-Ներքին պայքար ես այդ կուսակցություններում չեմ տեսնում, կուսակցությունները բավականին մոնոլիտ են, ինչ վերաբերում է «Ժառանգությանը», «Ժառանգությունը» կորցրեց իր ընտրողների վստահության պաշարը, փոշիացրեց այն՝ չունենալով հստակ գաղափարախոսություն՝ մեկ, երկրորդը՝ տրվելով թուրքերի ևադրբեջանցիների հետ տարբեր սիրախաղերի՝ երկու, վ, վերջապես, ինքն իրեն խայտառակեց, երբ պարզվեցին ներսում կատարված այն տխուր իրավիճակները, որոնք այդտեղ կային: Այնպես որ՝ կարծում եմ, որ «Ժառանգության» խնդիրը շատ ավելի դժվար է:
Վարող.-ՀԱԿ-ն այդ իմաստով ավելի՞ կայուն է գտնվել, չի՞ ներքաշվել և չի՞ կորցրել, արդյոք, իր ընտրազանգվածը, Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ընտրազանգվածը նկատի ունեմ:
Հ. Բաբուխանյան.-Փաստ է, որ այդ ընտրազանգվածը զգալիորեն փոշիացվել է, եթե վերհիշեք 2008, 2007 թ. սկիզբը ևայսօր, ապա, ուրեմն, երևի մեկը հարյուրի մի վիճակ է ստեղծվել: Ինչի՞ հաշվին, նրա հաշվին, որ առաջինը՝ չկար հստակ արտահայտված գաղափարախոսություն որևէ հարցի շրջանակում, ՀԱԿ-ը մոնոլիտ գաղափարախոսական հստակ կառույց չէ, և գնալով այն ուժերը, որոնք տեսնում էին, որ ՀԱԿ-ում չեն կարողանում տեղավորվել իրենց գաղափարախոսությամբ, անընդհատ դուրս էին գալիս…
Լ. Սարգսյան.-Ու՞ մասին է խոսքը, խնդրում եմ, կոնկրետացրեք, ցույց տվեք մի քանի քաղաքական ուժեր, որոնք ՀԱԿ-ց դուրս եկան…
Հ. Բաբուխանյան.-Օրինակ՝ Խզմալյանը…
Լ. Սարգսյան.-Կներեք, նա քաղաքական ուժ չի ներկայացնում:
Հ. Բաբուխանյան.-…Խզմալյանը, որը սկզբից շատ նվիրյալ էր ևհասկացավ ի վերջո, որ չի կարող այդտեղ մնալ, հայտարարեց ևդուրս եկավ, և այլ մարդիկ, որոնք…
Լ. Սարգսյան.-Եկեք կոնկրետացնենք, նախ՝ Խզմալյանը երբեք ՀԱԿ-ի արտահայտված կողմնակիցը չի եղել, ես բազմիցս շփվել եմ…
Հ. Բաբուխանյան.-Իսկ Սեֆիլյանը եղե՞լ է:
Լ. Սարգսյան.-Մի րոպե, ես ասեմ, հետո կշարունակեք. նա նույնիսկ դիմել է մեզ՝ անդամագրվելու ՍԴՀԿ-ին, ես, շատ մեծ հարգանք տածելով պրն Խզմալյանի նկատմամբ, մերժել եմ:
Վարող.-Այո՞, եղե՞լ է այդպիսի բան:
Լ. Սարգսյան.-Այո: Ես մերժել եմ մի պարզ պատճառով, որովհետև մեր մեջ հակասություն կար նպատակների առումով:
Հ. Բաբուխանյան.-Ձեզ մոտ միանձնյա՞ են մերժում:
Լ. Սարգսյան.-Ես ներկայացնում եմ կենտրոնական վարչությունը, իսկ այդտեղ ներկայացված եմ ես, երբ խոսում եմ ու ասում եմ ես, նկատի ունեմ կենտրոնական վարչությունը: Հետևաբար Դուք լավ օրինակ չբերեցիք Խզմալյանի առումով ևընդհանրապես չեք կարող ցույց տալ մի ընդգծված իրական ընդդիմադիր…
Հ. Բաբուխանյան.-Սեֆիլյանի մասին…
Լ. Սարգսյան.-Սեֆիլյանը դեռ շարունակում է մնալ ՀԱԿ անդամ, երևի Դուք ապատեղեկացված եք, եթե մտածում եք, որ Սեֆիլյանը ՀԱԿ անդամ չէ, կներեք, ես պիտի պատասխանեմ որոշ հարցերի, որից հետո… Ինչ վերաբերում է ՀԱԿ-ի ողջունելուն հայ-թուրքական հարաբերությունների մասով, ՀԱԿ-ում, Դուք ինքներդ ընդգծեցիք, որ տարբեր քաղաքական ուժեր են ներկայացված, և բոլորը չէ, որ համամիտ էին այդ կարծիքին: Ես այսօր նախ և առաջ ներկայացնում եմ «Սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակացությունը», հետո կարող եմ նաևպաշտպանել այն քաղաքական ուժի տեսակտը, որին անդամագրված եմ: Որպես ՍԴՀԿ ատենապետ՝ մենք հակադրվել ենք ՀԱԿ-ի տեսակետին և արտահայտել ենք մեր առանձին կարծիքը հայ-թուրքականի մասով:
Հ. Բաբուխանյան.-Այո, ես հիշում եմ…
Լ. Սարգսյան.-Այդ մասով Դուք չեք կարող մեզ որևիցե մեղադրանք ներկայացնել:
Հ. Բաբուխանյան.-Չեմ էլ ուզում:
Լ. Սարգսյան.-Ուրախ եմ, որ այդպես եք տրամադրված… Ինչ վերաբերում է ՀԱԿ-ին, Լևոն Տեր-Պետրոսյանը միշտ կողմ է եղել բաց սահմաններին, և, հետևաբար, նա շարունակում է իր տեսակետներն արտահայտել, այնտեղ կան բազմաթիվ լիբերալ ուղղվածության կուսակցությունները, որոնք նույնպես կողմ են հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատմանը ևսահմանների բացմանը, դա իրենց խնդիրն է: Մենք ՀԱԿ-ում միավորվել ենք կոնկրետ խնդիրների շուրջ, և առ այսօր մեր այդ միավորումը պահպանվում է հենց կոնկրետ խնդիրների պատճառով: Երբ խոսվում էր ընտրական կոնցեպտի մասին, ես ուզում եմ ի սկզբանե ճշտել՝ խոսքը վերաբերում է հերթական ընտրությունների՞ն, թե՞ արտահերթին:
Վարող.-Հերթական ընտրություններին:
Լ. Սարգսյան.-Ես ընդհանրապես չեմ ուզում խոսել հերթական ընտրությունների մասին…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Պնդու՞մ եք դա;
Լ. Սարգսյան.-Այո, պնդում եմ, որովհետև մեր պայքարը…
«Հանրային Ռադիո».-Մինչև ընտրության վերջին օրը բան չմնաց…
Լ. Սարգսյան.-Կապրենք կտեսնենք, երկու ամիս շուտ էլ կանենք, դա հերթական չէ, բայց ես հույս ունեմ, որ այդպես չէ… Ես ուզում եմ խոսել արտահերթ ընտրությունների մասին, որը մեր կարևորագույն խնդիրներից մեկն է, որովհետևպրակտիկան և մեր 20-ամյա անկախ Հայաստանի պատմությունը ցույց է տալիս, որ ընտրությունների միջոցով իշխանություն չի ձևավորվում, հետևաբար, եթե մենք հասնենք հերթական ընտրություններին, շատ հնարավոր է, ոչ թե շատ հնարավոր է, ավելի քան վստահ եմ, որ պատկերը նույնն է լինելու: Հետևաբար մեր ժողովրդի խնդիրն է՝ նախ և առաջ… Խոսքս քաղաքական ուժերի մասին չէ, այլ կոնկրետ ժողովրդի, եթե ուզում են երկրում ունենալ լեգիտիմ իշխանություն, որը կպաշտպանի ժողովրդի շահերը, որը կսպասարկի ժողովրդի ցանկությունները և ոչ թե մի ամբողջ ժողովուրդ կծառայեցնի մի փոքրիկ կլանի, ապա պետք է ազգովի պայքարենք, որպեսզի արտահերթ ընտրություններն ավելի քան իրատեսական լինեն:
Վարող.-Լավ, կոնկրետ հարցին անդրադառնանք…
Լ. Սարգսյան.-Խոսվեց փոշիացման մասին. ինձ համար ավելի քան տարօրինակ է, որ պրն բաբուխանյանը, լինելով թերթի խմբագիր, այդքան հեռու է իրականությունից, որովհետև ավելի քան տեսանելի է, որ այն զանգվածը, այն համակիրների շրջանակը, որ ՀԱԿ-ն ուներ, ունի արդեն նախագահական ընտրություններից հետո շուրջ երկու տարի, մենք կարողացել ենք պահպանել այդ շրջանակները: իսկ ո՞վ ասաց, որ 100 հազարներն ամեն օր փողոցում փողոցում պիտի լինեն: Ցույց տվեք մի քաղաքական ուժ, որը կարող է 5000 համակիր հավաքել իր շուրջ և կարողանալ հանրահավաք անֆցկացնել: Մենք առնվազն 20 հազար այսօր կարողանում ենք առանց մեծ ջանքերի ապահովել, ամենազուսպ թվերով եմ ասում:
«հ2».-Որտե՞ղ եք տեղավորում:
Լ. Սարգսյան.-Հայաստանը բավականին մեծ է հանրահավաքների համար:
«հ2».-Հայաստանում հանրահավաք չեք անում, անում եք Մատենադարանի մոտ, այնտեղ էլ…
Լ. Սարգսյան.-Կներեք, երևի Դուք մի փոքր այլ պատկերացում ունեք Մատենադարանի տարածքի հնարավորությունների մասին…
«Հանրային ռադիո».-Տիկին Սարգսյան, մենք լինում ենք այդ հանրահավաքներին:
Լ. Սարգսյան.-Եվ մենք շատ լավ կարողանում ենք…
Վարող.-Լավ, ընդունելով քննադատությունը… Բայց նաևճշմարտություն կա, որ, օրինակ, «Դաշնակցությունը» հանրահավաք է անում…
Լ. Սարգսյան.-Ընդ որում… Ուզում եմ շարունակել միտքս, որ այդ 20 հազարը հիմնականում երևանաբնակ մեր համակիրներն են, շրջաններից գալիս են 1-2 հազար, ոչ ավել, այսինքն՝ մենք որևէ ջանք չենք գործադրում, որպեսզի շատ ավելի մեծ քանակ ապահովենք:
Վարող.-Դուք էլ անդրադարձեք, խնդրեմ, պրն Բաբուխանյան:
Հ. Բաբուխանյան.-Ինչի՞ն անդրադառնամ:
«Հանրային ռադիո».-Որ Դուք անտեղյակ եք…
Լ. Սարգսյան.-Չէ, ես չեմ ասում, որ անտեղյակ է, հավանաբար չի ուզում…
Հ. Բաբուխանյան.-Ես ֆանտաստիկ լուրերի չեմ անդրադառնա, թող ՀԱԿ-ը երազի, կգա օրը, երազանքը…
Վարող.-Է՞լ ով է երազում, պրն Բաբուխանյան, մեր քաղաքական ուժերից է՞լ որն է երազների մեջ թաթախված:
Հ. Բաբուխանյան.-Դե, բոլորն էլ մեծ կամ փոքր չափով…
Վարող.-Ասենք՝ «Դաշնակցությունն» ի՞նչ երազների…
Հ. Բաբուխանյան.-Դե, Ստամբուլն արյան ծով սարքելը երա՞զ չէ, օրինակ…
Վարող.-Չէ, ռեալ, այսօրվա քաղաքական իր սպասելիքների մեջ,և ՕԵԿ-ն իր սպասելիքների մեջ, քանի որ բավականին դրական, բարձր գնահատեցիք «Հանրապետական»-ի ու «Բարգավաճ»-ի հնարավորությունները, ես կուզենայի այդ երկու ուժին անդրադառնաք, որոնք խորհրդարանում են այսօր:
Հ. Բաբուխանյան.-ՕԵԿ-ի՞ մասին:
Վարող.-ՕԵԿ-ի և «Դաշնակցությանը». կա՞ երազների…
Հ. Բաբուխանյան.-Ե՛վ ՕԵԿ-ը, և՛ «Դաշնակացությունը» վերջին ընտրություններին, այսինքն՝ Երևանի քաղաքային ավագանու ընտրություններին, չհավաքեցին անհրաժեշտ տոկոսը, դրա համար իրենք էլ հենց խոստովանում են, որ ունեն շատ անելիքներ, որպեսզի իրենց նախկին սխալներն ուղղեն ևնախապատրաստվեն նոր ընտրություններին: Եթե նրանց հաջողվի իրենց իսկ սխալներից դաս քաղել ևնախապատրաստվել, ուրեմն՝ շատ լավ, չի հաջողվի, ուրեմն՝ նորից ընտրողը և գնահատական տվողը ժողովուրդն է…
Վարող.-Այսինքն՝ հավակնություններ չունեն, ավելի շատ ռեալ են գնահատում և…
Հ. Բաբուխանյան.-Համենայն դեպս՝ ընդունեցին իրենց սխալները, իսկ եթե հավակնություններ էլ ունեն, կտեսնենք՝ ապագայում ինչ կլինի:
Վարող.-Ուրեմն՝ միայն դուք մնացիք երազների մեջ:
Լ. Սարգսյան.-Երազների մասին՝ մի քանի բան…
Հ. Բաբուխանյան.-Ես ասեմ՝ մեր կուսակցությունն ամենայն լրջությամբ նախապատրաստվում է ընտրություններին
«Հանրային ռադիո».-Ի՞նչ սպասելիքներ ունեք, որ կանցնեք խորհրդարան:
Հ. Բաբուխանյան.-Առանց սպասելիքի ոչ ոք չի կարող, բնականաբար, մենք այդ նպատակը դրել ենք մեր առջև, ինչքանո՞վ կհաջողվի, էլի եմ ասում՝ ժողովուրդն է քվեարկողը, ժողովուրդն է որոշողը, մենք մեր գործողությունները կատարում ենք:
Լ. Սարգսյան.-Ինչ վերաբերում է երազանքներին, ավելի քան զարմացած եմ որ իրոք Դուք այդպես եք գնահատում ՀԱԿ-ի հնարավորությունները: Այն, ինչ տեսանելի է բոլորի համար, Դուք կարծես թե չեք ուզում տեսնել…
Վարող.-«Ժառանգությունն» ավելի…
Լ. Սարգսյան.-«Ժառանգությունն» ինձ բացարձակ չի հուզում, դա այն թիմը չէ, որը ես ներկայացնում եմ այստեղ, ես խոսում եմ ՍԴՀԿ-ի մասին, և, լինելով ՀԱԿ-ի շտաբի անդամ, իրավունք ունեմ նաև խոսելու…
Հ. Բաբուխանյան.-ՍԴՀԿ-ի մասին առանձին կասեմ, որովհետև…
Լ. Սարգսյան.-ՍԴՀԿ-ի մասին ես գիտեմ Ձեր կարծիքը…

Հ. Բաբուխանյան.-Դուք շատ ավելի լուրջ քաղաքական ուժ եք ևանպայման կլինեք խորհրդարանում:
Լ. Սարգսյան.-Ի դեպ ասեմ՝ որ կուսակցությունը վաղուց ուներ այդ հնարավորությունը, բայց մենք գերադասել ենք արմատական ընդդիմության հետ գալ իշխանության, քան թե վաճառվել իշխանություններին և մի քանի տեղ զբաղեցնել ԱԺ-ում: Դա շատ ավելի պատվաբեր դեր է, որ մենք այսօր ստանձնել ենք, քան ԱԺ-ում…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Դուք ասացիք, որ անկախության 20 տտ. ընթացքում տարիների ընթացքում ընտրությունների միջոցով իշխանություն չի ձևավորվել: Նկատի ունեիք նաև այն ժամանակահատվածը, երբ ղեկավարում էր Լևոն Տեր-Պետրոսյա՞նը, թե՞ ոչ: Եվ ի՞նչ երաշխիքներ կան, որ այս անգամ էլ ավագանու ընտրությունների նման չեք հավաքի ձայներ ու հրաժարվեք մանդատներից՝ ասելով այն, ինչ ասացիք:

Լ. Սարգսյան.-Ես նկատի չունեի այն, ինչ դուք ասացիք Լևոն Տեր-Պետրոսյանի մասով, անկախությունից ի վեր ասելով՝ ես նկատի չունեի ամբողջ ժամանակաշրջանը…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-20 տարին…
Լ. Սարգսյան.-96 թվականից հետո… Ի դեպ ասեմ՝ ես այստեղ ո՛չ որպես Լևոն Տեր-Պետրոսյանի պաշտպան եմ հանդես գալիս, ո՛չ էլ նրա վարած նախկին քաղաքականության քննադատն եմ…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Այսինքն՝ Վազգեն Մանուկյան, Լևոն Տեր-Պետրոսյան ընտրություններն արդա՞ր էին:
Լ. Սարգսյան.-Ես չեմ մասնակցել այդ ընտրություններին ևընդհանրապես քաղաքականության մեջ չկայի:
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Ապա ինչու՞ եք գնահատական տալիս…
Լ. Սարգսյան.-Անդրադարձ կատարելով անցյալին… Բնականաբար, այսօր շատ ավելի տեղեկացված եմ, քան 96 թ.: Ինչ վերաբերում է 96 թ. ընտրություններին, կա մի ընդհանուր կարծիք, որ այդ ընտրությունները ևս առանձնապես չէին փայլում իրենց թափանցիկությամբ: Այսքանը կասեմ 96 թ. մասին, իսկ որ վերջին երկու նախագահական ընտրությունները բացարձակապես կեղծված էին, կարծում եմ՝ ձեզանից որևիցե մեկը դրանում չի կասկածում, որովհետև բոլորդ ականատես եք եղել այդ ընտրությունների ընթացքին: Ես ինքս Աբովյանում լինելով Կոտայքի մարզի համակարգող՝ ծեծի եմ ենթարկվել միայն նրա համար, որ ականատես եմ եղել մեծ ընտրատարածքում՝ ընտրատեղամասում, 600 լցոնման, և դա համընդհանուր է եղել կոտայքի մարզում:
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am.-Եվ երկրորդ հարցը՝ ի՞նչ երաշխիք կա, որ ՀԱԿ-ը չի որոշի, կամ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը թեկուզ միանձնյա, որ չեք գնում խորհրդարան՝ թեկուզ ունեք պահանջվող 5, 7, չգիտեմ…
Լ. Սարգսյան.-Լևոն Տեր-Պետրոսյանը երբևիցե միանձնյա որոշումներ չի կայացնում, գոյություն ունի 18 կուսակցություններից և տարբեր հասարակական…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-18 չէ, 15…
Լ. Սարգսյան.-Դե, եթե հաշվենք «Ժողովրդի իշխանությունը», որն անդամագրվել է ՀԱԿ-ին, կարող ենք 18-ը պահպանել: Համարեք 15, դա ոչինչ չի փոխում…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Չէ, Դուք ասում եք 18, բայց չկա այդքան…
Հ. Բաբուխանյան.-Երեք հատ ավել, երեք հատ պակաս…
Լ. Սարգսյան.-Խոսքը քաղխորհրդի մասին է...
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Դուք միշտ ասում եք 18, բայց այնտեղ 18 չկա փաստացի, կա Դավիթ Հակոբյան, որն իր մարքսիստական...
Լ. Սարգսյան.-Հանել ենք իրեն, ավելի ճիշտ՝ մենք չենք հանել, ի՛նքն է գնացել, ես դրան գումարեցի «Ժողովրդի իշխանությունը»՝ Դավիթ Հակոբյանի փոխարեն: Ուրեմն՝ կա քաղխորհուրդ՝ կազմված, նորից եմ կրկնում, բազմաթիվ կուսակցություններից, որտեղ քննարկվում ենմեր և՛ ռազմավարությունը, և՛ մարտավարությունը, որը հետո քննարկվում է քաղխորհրդում, և մեր տեսակետը ներկայացվում է Լևոն տեր-Պետրոսյանին, որի հիման վրա նա որոշակի կարծիք է ձևավորում և հետո մատուցում իր կարծիքը, որը նույնպես քննարկվում է, և գալիս ենք ընդհանուր հայտարարի:
Հ. Բաբուխանյան.-Միանձնյա՞ է ձևավորում կարծիքը…
Լ. Սարգսյան.-Ոչ, ես ասացի, որ…
Հ. Բաբուխանյան.-Քվեարկու՞մ եք:
Լ. Սարգսյան.-Ոչ:
Հ. Բաբուխանյան.-Բա ինչպե՞ս է ստացվում:
Լ. Սարգսյան.-Փոխհամաձայնության արդյունքում:
Հ. Բաբուխանյան.-Տասը կողմ են, ութը դեմ է…
Լ. Սարգսյան.-Եթե մեկը դեմ է, քաղխորհրդում որոշումը չի անցնում:
Հ. Բաբուխանյան.-Բա այդ դեպքում ինչպե՞ս եղավ, Դուք դեմ էիք հայ-թուրքականին, և հանկարծ Ձեր անունից…
Լ. Սարգսյան.-Ես դեմ էի, բայց չէի կարող պարտադրել…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Դուք դեմ էիք, մյուսները դեմ էին…
Լ. Սարգսյան.-Այդ հարցում ՀԱԿ-ը երբևիցե… Խոսքս ընդհանուր ռազմավարության և ներքաղաքական… Գաղափարախոսական առումով ամեն մի կուսակցություն, ունենալով առանձին ուղղվածություն, կարող է ազատ արտահայտել իր տեսակետը, բայց ընդհանուր երկրի ևժողովրդի համար կարևորագույն հարցերում մենք փոխհամաձայնության ենք գալիս:
«Արմենիա».-Եթե մի բառով ձևակերպեիք՝ ՍԴՀԿ-ն վ ՍԻՄ-ն ի՞նչ տիպի կուսակցություններ են, քաղաքական դաշտի ո՞ր թևին են պատկանում:
Լ. Սարգսյան.-Մենք սոցիալ-դեմոկրատներ ենք, արմատական ընդդիմություն ենք և մեր պայքարը երկրում սահմանադրական կարգի վերականմգնման ուղղությամբ մինչև վերջ շարունակելու ենք ՀԱԿ-ի…
«Արմենիա».-Դու՞ք:
Հ. Բաբախանյան.-Ազգային-պահպանողական կուսակցություն ենք:
Սյուզի Մելքոնյան, «7ora.am».-Հնարավոր համարու՞մ եք ձեր երկու թևերի: միացումը:

Լ. Սարգսյան.-Չկա թև, կան առանձին մարդիկ, որոնք փորձեցին վիճարկել իմ ատենապետություն՝ շատ լավ իմանալով, որ լրիվ անհիմն են իրենց ներկայացրած հայտի հիմքերը: Եվ, ինչպես տեսնում եք, երկու ատյաններն էլ մերժեցին այդ հայտը, և ես կարծում եմ, որ գործ ունեի բավականին անլուրջ մարդկանց հետ, ովքեր իրենց հնարավորություններն ու ուժերը լավ չէին հաշվարկել, և, հետևաբար, ես կարծում եմ, որ, համենայն դեպս, ընտանիքի միացումը մի շատ կարևոր խնդիր է, բայց բացառելով այն մարդկանց, ովքեր լրջագույն դերակատարություն ունեցան կուսակցության պառակտման մեջ:
Արև Հակոբյան, «Մարդիկ».-Տիկին Սարգսյան, մեկ ճշտում՝ Դուք ասացիք՝ գերադասել եք անդամագրվել արմատական ընդդիմությանը, քան վաճառվել իշխանություններին մի քանի ձայների, տեղերի համար, ու՞մ նկատի ունեք:
Լ. Սարգսյան.-Եկեք չկոնկրետացնենք, որովհետև առիթներ եղել են, և չեմ կարծում, որ դա այստեղ խոսելու նյութ է, բայց, ինչպես տեսնում եք, ՍԴՀԿ-ն ինչպես կար սկզբունքային կուսակցություն, հեղափոխական կուսակցություն, մի զարմացեք, այսօր էլ…
Վարող.-Բայց ձեզ առաջարկե՞լ եք…
«հ2».-Իսկ ճի՞շտ է, որ ՍԴՀԿ-ն գնացել է իշխանությունների մոտ, չեն ընդունել:
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Առաջարկ եղե՞լ է իշխանությունների կողմից:
Լ. Սարգսյան.-Իսկ ու՞մ չի եղել:
Հ. Բաբուխանյան.-Մեզ չի եղել:
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Ձեզ եղե՞լ է, թե՞ ոչ:
Լ. Սարգսյան.-Այո, եղել է:
Հ. Բաբուխանյան.-Մեզ չի եղել:
Վարող.-Հավատու՞մ եք, որ չի եղել:
Լ. Սարգսյան.-Այո, հավատում եմ, որովհետև այսօր լուրջ արտահայտված չեն քաղաքական դաշտում:
Հ. Բաբուխանյան.-Դուք լուրջ արտահայտվա՞ծ եք:
«Արմենիա».-Կներեք, բայց Ձեր կուսակցությունից մենք միայն Ձեզ ենք ճանաչում:
Լ. Սարգսյան.-Շատ վատ է, որ միայն մեզ եք ճանաչում: Կարող էիք ճանաչել և՛ գուրգեն Եղիազարյանին, և՛ Արարատ Մկրտչյանին..
«Արմենիա».-Գուրգեն Եղիազարյանին ճանաչում ենք նախկին գործի բնույթով…
Լ. Սարգսյան.-Բայց նա արդեն երկու տարի է՝ մեր կուսակցության անդամն է և չորս տարի է՝ համագործակցում է մեզ հետ:
«Արմենիա».-Լրագրողների մոտ իր ընկալումն այդպիսին է…
Լ. Սարգսյան.-Նայած լրագրողի…

Հ. Բաբուխանյան.-Արամ Կարապետյանը հիմա ձեզ հե՞տ է:
Լ. Սարգսյան.-Ոչ, նա երբեք մեզ հետ չի եղել…
Հ. Բաբուխանյան.-Ո՞վ:
Լ. Սարգսյան.-Արամ Կարապետյանը:
Հ. Բաբուխանյան.-Չէ, Գուրգենն Արամի հետ էր ժամանակին, հիմա ձեզ հե՞տ է:

Լ. Սարգսյան.-Նա անդամագրված չի եղել այդ կուսակցությանը, ընդամենը այդ ցուցակով…
Հ. Բաբուխանյան.-Հա, ցուցակով է եղել:
Լ. Սարգսյան.-Ցուցակով է եղել, նա եղել է…
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-Մոտավորապես գաղափար ունե՞ք, թե ցուցակում ձեզ որերորդ տեղն է տրամադրվելու:
Լ. Սարգսյան.-Ո՞ր ցուցակում:
Սյուզի Մելքոնյան, «7or.am».-ՀԱԿ:
Լ. Սարգսյան.-Եթե նկատել եք՝ Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ ես ցուցակում 6-րդն էի՝ շատ տրամաբանական տեղում, հետևաբար ես կարծում եմ, որ հաջորդ ցուցակում ևս կլինեմ առաջին տասնյակում:
Արև Հակոբյան, «Մարդիկ».-Տիկին Սարգսյան, ինչպե՞ս եք վերաբերում այն կարծիքներին, որ ասում են, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի վերջին ելույթը ոչ թե արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին էր միտված, այլ ՀԱԿ-ը պատրաստվում է հերթական խորհրդարանական ընտրություններին:
Լ. Սարգսյան.-Ես զարմանում եմ, որ բոլոր նրանք, ովքեր կարդացել են Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթը, իսկ ես վստահ եմ, որ դուք կարդացել եք, հետևաբար ինքներդ էլ հասկանում եք, որ նման կարծիք հնարավոր չէր ձևավորել: Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ուղիղ ասաց՝ մենք գնալու ենք արտահերթ նախագահական ընտրությունների, և ես կարծում եմ՝ դա շատ իրատեսական մոտեցում է, և ժամանակի ընթացքում ինքներդ էլ կհամոզվեք, որ արտահերթ ընտրություններն անխուսափելի են:
Արմինե Գևորգյան, «Ռադիո Հայ».-Դուք նշեցիք, որ շատ կուսակցությունների միջև չկա ներքին պայքար: Չե՞ք կարծում, որ հատկապես ԱԺ փոխնախագահի հրաժարականը և այլն ներքին պայքարի արդյունք էր:
Հ. Բաբուխանյան.-Չէ, չեմ կարծում, կարծում եմ, որ պարզապես համապատասխան կուսակցությունը՝ «Բարգավաճ Հայաստանը», դժգոհ էր…
Վարող.-Հետաքրքիր է, որ բոլոր հանրապետականները գալիս են այստեղ, ասում են՝ փայլուն աշխատում էր, մենք փայլուն փոխխոսնակի կորցրեցինք:
Հ. Բաբուխանյան.-Ի՞նչ ասեմ, դսա իրենց կարծքին է, բայց փաստը մնում է փաստ, եթե փայլուն լիներ, բնականաբար, ԲՅԿ-ն նրան չէր փոխի: Գուցե «Հանրապետական»-ին դուր է գալիս, կարող է իրեն վերցնել, ի՞նչ կա որ:
Արմինե Գևորգյան, «Ռադիո Հայ».-Եվ մի այսպիսի տեսակետ հնչեց, որ Սամվել Բալասանյանի թեկնածությունն արդեն առաջադրվել է, որ միշտ ասում էր՝ իմ ճակատին գրված է ՕԵԿ, Վահան Հովհաննիսյանը նման դիտարկում արեց, որ ՕԵԿ-ը նաևդրանով է ուզում ամրապնդել իր դիրքերը, չնայած այսօր Սամվել Բալասանյանն ԲՀԿ-ից է: Ի՞նչ եք կարծում, դարձյա՞լ կարող ենք ասել, որ ներքին պայքար չկա:
Հ. Բաբուխանյան.-Ու՞մ միջև:
Արմինե Գևորգյան, «Ռադիո Հայ».-Ներսում:
Հ. Բաբուխանյան.-«Բարգավաճի՞» ներսում… Կարծում եմ, որ կուսակցական նորմալ գործընթացը ենթադրում է, որ, իհարկե, կարող են 3-4 կուսակցականներ ակնկալել կամ ձգտել ինչոչ պաշտոնի նշանակվելու, բայց պայքար պառակտման առումով, կենտրոնախույս խնդիրներ ես այդտեղ չեմ տեսնում:
Վարող.-Իսկ ՀՀԿ-ի ավագ և երիտասարդ թևերի միջև և՞ս չկա նման բան:
Հ. Բաբուխանյան.-Կարծում եմ, որ…
Վարող.-Այդ ինտրիգային վիճակը մամու՞լն է հրահրում, թե՞ իրականում կա:
Հ. Բաբուխանյան.-Եթե հիշում եք, ապա ավագ սերնդի ներկայացուցիչներն ասում էին, որ կրենք պատրաստ են զիջել, որ սերնդափոխություն լինի… Բայց ավելի լավ է՝ իրենցից հարցրեք, որովհետև իրենց կուսակցության ներսում գոյություն ունեցող իրավիճակն իրենք ավելի լավ գիտեն, քան թե մենք:

Արև Հակոբյան, «Մարդիկ».-Իսկ Դուք իմ տված հարցին կպատասխանե՞ք. Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթն արտահերթ ընտրություններին միտվա՞ծ էր, թե՞ ոչ:

Հ. Բաբուխանյան.-Ընդհանրապես, Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթները միտված են ոչ թե ընտրություններով ընտրվելուն, այսինքն՝ ժողովրդի քվեն ստանալուն, դա հնարավոր չէ, որովհետև ժողովուրդը տեսել է այդ խունտայի և իր շուրջը հավաքված մի քանի հանցագործների գործունեության արդյունքն իր մաշկի վրա, այլ իր երգերն ուղղված են ընդամենը նրան, որպեսզի խառնակչություն լինի երկրում, բախումներ լինեն երկրում…
Վարող.-Արձագանքու՞մ եք:
Լ. Սարգսյան.-Իհա՛րկե պիտի արձագանքեմ, որովհետևմեղադրանքներ հնչեցին մի մարդու նկատմամբ…
Հ. Բաբուխանյան.-Սուրբ մարդու…
Լ. Սարգսյան.-Ըստ իս՝ համեմատած Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի հետ՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն իրոք սուրբ է, և շատ տարօրինակ է, որ Հոկտեմբերի 27 իրականացնող, Մարտի մեկ իրականացնող…
Հ. Բաբուխանյան.-Դուք 96 թ. որտե՞ղ էիք, կներեք, ասացիք՝ դուք քաղաքականությամբ չէիք զբաղվում, ինչո՞վ էիք զբաղվում:

Լ. Սարգսյան.-Ինժեներ էի:
Հ. Բաբուխանյան.-Եվ քաղաքականությունը չէր հետաքրքրում, չէ՞, Ձեզ:
Լ. Սարգսյան.-Իհա՛րկե հետաքրքրում էր, բայց ես չէի կարող…
Հ. Բաբուխանյան.-Որ զբաղվեիք, այսօր այսպեսդ չէիք խոսի…
Լ. Սարգսյան.-Դուք հիմա կառչում եք բառերից…
Հ. Բաբուխանյան.-Ինձ շատ հաճելի էր:
Լ. Սարգսյան.-Կուզեի ասել նույնը, բայց…

Հ. Բաբուխանյան.-Շնորհակալություն, շնորհակալություն բոլորիդ…
Լ. Սարգսյան.-Ինձ ավելի քան զարմացնում է. մի մարդ, որն այդքան երկար ժամանակ զբաղվել է քաղաքականությամբ, մինչև հիմա չի կարողանում տարբերությունը տեսնել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի և վերջին երկու նախագահների: Լևոն Տեր-Պետրոսյանին փորձում է ներկայացնել որպես մի մարդու, որը փորձում է երկրում անընդհատ խառնակչություն մտցնել, ևկուրորեն չի ուզում տեսնել, որ խունտան իրականում ստեղծվել է Քոչարյանի օրոք, և առ այսօր մեր ամբողջ ժողովուրդը գերեվարված է այդ մարդկանց կողմից: Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ներքաղաքական խժդժություններ մտցնելու և ավելի ագրեսիվ քայլեր անելու հնարավորություններ մշտապես ունեցել է, որին շատ հաճախ նաև դրդել է թիմը, բայց նա, լինելով պետական մտածողությամբ մարդ, մշտապես զերծ է պահել մեր ամբողջ թիմին նման քայլերից: Դա իմ գնահատականն է Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նկատմամբ, և պրն Բաբուխանյանի առումով շատ զարմացած եմ, որ մոռանում է, թե ովքեր են իրականացրել երևի թե դարի մեծագույն ոճրագործությունը: Սերժ Սարգսյանը, որ այն ժամանակ, Ազգային անվտանգության պետ լինելով, ուղիղ պատասխանատուն էր Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործության, այսօր փորձում է ամբողջ ժողովրդի պատասխանատվությունը վերցնել իր վրա, և տեսնում ենք, թե ինչ չակերտավոր փայլուն կերպով է կարողանում իրականացնել: Եվ երբևիցե ես, որպես քաղաքացի, ոչ որպես քաղաքական ուժ, թույլ չէի տա ինձ զուգահեռներ տանել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի, Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի միջև:
«Հայելի»