«ՀԱԿ-ին դիտարկել մի ուժ, որը թերացել է ազգային հարցերում, մեղմ ասած, ազնիվ չէ»

Հայ-թուրքական նախաստորագրված արձանագրությունների վերաբերյալ ՍԴ Հնչակյան կուսակցության կենտրոնական վարչության տարածած հայտարարությունից եւ կուսակցության ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանի` սեպտեմբերի 3-ին ասուլիսում հնչեցրած մտքից հետո, թե «ՍԴՀԿ-ն, մեծ հաշվով, համաձայն չէ Կոնգրեսի հայտարարության հետ», եւ նաեւ, որ «ՍԴՀԿ-ն միացել է Կոնգրեսին` երկրում սահմանադրական կարգը վերականգնելու համար», սկսեցին լուրեր շրջանառվել, թե ՍԴՀԿ-ի ու Կոնգրեսի միջեւ տարաձայնություններ են առկա, եւ որ այժմ կուսակությունը վերանայում է իր` Կոնգրեսի անդամ լինել-չլինելու հարցը:

Այս եւ այլ հարցերի շուրջ է մեր զրույցը ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանի հետ:

- Տիկին Սարգսյան, լուրերն այն մասին, թե ՍԴՀԿ-ն պատեհապաշտական մղումներից դրդված է անդամակցել Կոնգրեսին, եւ հիմա էլ` հայ-թուրքական հարաբերությունների մասով ձեր կուսակցության ներհակ դիրքորոշումը կարող է Կոնգրեսից դուրս գալու պատճառ դառնալ, իրականությանը համապատասխանո՞ւմ են:

- Ինչ վերաբերում է պատեհապաշտությանը. ի սկզբանե ասեմ, որ երբեւիցե որեւէ մեկը Հնչակյան կուսակցությանը չի կարող մեղադրել այդ բանում: Մենք ազգային կուսակցություն ենք, մենք միշտ առաջնորդվել ենք ազգային շահերով եւ շատ դեպքերում մեր կուսակցական շահերն անտեսելով` աշխատել ենք ժողովրդի համար: Մենք բոլորս շատ լավ հիշում ենք, թե ինչ վիճակում էր երկիրը ԱԺ վերջին ընտրություններից հետո: Ակնհայտ էր, որ գործում է մի վարչախումբ, որը պատրաստ էր իշխանության մեջ իր դիրքերը պահելու համար ամեն ինչ կեղծել, ոչնչացնել, որպեսզի հետագայում եւս շարունակի թալանել ու հարստահարել հայ հասարակությանը: Բնականաբար, մենք ընտրության առաջ էինք կանգնած, եւ միակ մարդը, ում մենք տեսանք քաղաքական դաշտում, որն ի վիճակի կլիներ ժողովրդին կոնսոլիդացնելու եւ տանելու նախագահական ընտրությունների` Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն էր: Եվ մենք առաջինը մեր աջակցությունը հայտնեցինք Առաջին նախագահի գլխավորած Համաժողովրդական Շարժմանը, եւ այսօր էլ գտնում եմ, որ դա մեր ամենաճիշտ որոշումն է եղել: Ինչ վերաբերում է հայ-թուրքական հարաբերություններին, ապա ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ Հնչակյան կուսակցությունը միշտ ունեցել է իր ուրույն տեսակետն այդ եւ ազգային այլ հարցերի վերաբերյալ: Ցեղասպանության հարցը շատ ավելի ցավոտ է մեզ համար, քան շատ-շատերի համար, որովհետեւ Հնչակյան սփյուռքը գոյացել է հենց Ցեղասպանության պատճառով, եւ մեր հազարավոր կուսակցական ընկերներ գտնվում են երկրից դուրս` միայն Ցեղասպանության հետեւանքով: Եվ հետեւաբար մենք շատ դժվար ենք համակերպվում այն իրողության հետ, որ կարելի է Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատել նախապայմաններով, ընդ որում` նախապայմաններ, որոնք Թուրքիան է պարտադրում: Եվ բնականաբար, մենք չէինք կարող լիովին համաձայն լինել Կոնգրեսի` այդ հարցում հայտնած տեսակետի հետ, որը հավաքական` ՀԱԿ անդամ 18 կուսակցությունների մեծամասնության տեսակետն է: Եվ բնականաբար, Կոնգրեսը չէր կարող առաջնորդվել զուտ Հնչակյան տեսակետով, ուստի ես ոչ մի տարօրինակ բան չեմ տեսնում նրանում, որ ՍԴՀԿ-ն հանդես է եկել իր առանձին հայտարարությամբ: Կոնգրեսն էլ, ի դեպ, երբեւիցե չի փորձել սահմանափակել մեր ազատությունը եւ չէր էլ կարող, հակառակ դեպքում մենք Կոնգրեսում չէինք լինի: Բայց, միեւնույն ժամանակ, մենք միացել ենք Կոնգրեսին` գիտակցելով, որ պետք է միասնական եւ շատ ավելի համախմբված պայքար տանել, որպեսզի հասնենք հաջողության: Պայքար` ազնիվ նպատակներով, երկրում սահմանադրական կարգը վերականգնելու համար, ինչը եւ մենք այսօր անում ենք եւ անում ենք շատ ավելի համառ: Եվ խոսակցությունները Կոնգրեսից դուրս գալու կամ մեր անդամակցությունը պասիվացնելու վերաբերյալ` լիովին անհիմն են եւ նույնիսկ ծիծաղելի:

- Տիկին Սարգսյան, հնարավոր համարո՞ւմ եք հայ-թուրքական արձանագրությունների վերաբերյալ ձեր կուսակցության տեսակետը լիովին կիսող քաղաքական այլ ուժերի, մասնավորապես` ՀՌԱԿ-ի, ՀՅԴ-ի եւ այլ ազգայնական ուժերի հետ համախմբվելու, դաշինք կազմելու հեռանկարը:

- Ինչ վերաբերում է կոնկրետ ազգային հարցերի շուրջ համախմբմանը, ապա ես մի առիթով արդեն ասել եմ, որ ՍԴՀԿ-ն պատրաստ է համագործակցել անգամ սատանայի հետ, եթե դա իրոք ազնիվ նպատակների է միտված: Ես այսօր, դժբախտաբար, չեմ տեսնում ոչ ՀՅԴ-ին, ոչ էլ ՀՌԱԿ-ին այդ դաշտում այն առումով, որ եթե այդ ուժերը քննադատելով հանդերձ հայ-թուրքական վերջին զարգացումները` չեն պահանջում այս իշխանությունների հրաժարականը, ինձ մոտ կասկած է առաջանում, որ նման կեցվածք ունեցող ցանկացած դաշինք` իշխանությունների կողմից ուղղորդված պրոյեկտ է լինելու: Իսկ ի՞նչ գործ ունի ՍԴՀԿ-ն մի պրոյեկտում, որն ուղղորդվում է իշխանությունների կողմից: Բնականաբար, ես այդտեղ համագործակցության եզրեր չեմ տեսնում: Մի բան է, եթե Սփյուռքը փորձի այդ ուղղությամբ համախմբել, եւ համատեղ հայտարարությամբ հանդես գան երեք ազգային կուսակցությունները, դա նորմալ կդիտվի: Ինչ վերաբերում է մեզ, մենք պատրաստ ենք ամեն մի առողջ ուժի հետ համագործակցելու ազգային խնդիրների շուրջ, սակայն մի դեպքում, եթե դա ուղղված չէ Կոնգրեսի դեմ: Այսինքն` ով այսօր փորձի հանդես գալ Կոնգրեսի դեմ` պառակտում մտցնելու միտումով, մենք այդպիսի ուժի կամ ուժերի հետ չենք կարող գործակցել եւ ոչ մի խնդրի շուրջ:

- «Միացում» նախաձեռնության համակարգող Ժիրայր Սեֆիլյանը օրերս շրջանառության մեջ դրեց «նոր ընդդիմության», «հայաստանակենտրոն նոր շարժման» գաղափարը` պատճառաբանելով, թե հայ-թուրքական արձանագրությունները չէին ստորագրվի, եթե ընդդիմությունը գոնե ազգային հարցերում լիներ վճռական: ՍԴՀԿ-ն, որպես ազգային կուսակցություն, համակարծի՞ք է Սեֆիլյանի առաջ քաշած գաղափարի հետ, եւ ըստ Ձեզ, առկա պայմաններում, որպես ՀԱԿ-ին այլընտրանք, հնարավո՞ր է նոր ընդդիմադիր բեւեռի ձեւավորումը:

- Երբեւէ չեմ կասկածել Ժիրայր Սեֆիլյանի ազնվության վրա, չեմ կասկածում, որ ազնիվ նպատակներ ունի, բայց ես վստահ չեմ, որ նրա շուրջ միշտ ազնիվ մարդիկ են հավաքված: Սա մեկ: Երկրորդ` այսօր ես բացառում եմ երրորդ ուժի` կամ նոր ընդդիմության ձեւավորման հեռանկարը, որը կարող է գոնե մրցակից դառնալ ՀԱԿ-ին: Ես կողջունեի, եթե նման ուժ իրոք լիներ: Դա միգուցե մրցակցությունն ավելի առողջ դարձներ եւ ավելի ուժեղացներ ընդհանուր Շարժումը: Բայց ես այսօր այդ ուժը չեմ տեսնում եւ առանձին անհատների միջոցով հնարավոր չէ նման ուժ ձեւավորել, քանի որ այսօր հայ հասարակության հույսն ու հավատը կապված է ՀԱԿ-ի հետ: Եվ փորձել Կոնգրեսին դիտարկել մի ուժ, որը թերացել է ազգային հարցերում կամ պակաս վճռական է եղել, դա, մեղմ ասած, ազնիվ չէ: Ես շատ լավ գիտեմ այն տրամաբանությունը, որով առաջնորդվում է ՀԱԿ-ը, եւ միշտ չէ, որ այդ տրամաբանությունը հասու է լինում նաեւ հայ հասարակությանը. եւ դա նորմալ է: Կգա ժամանակը, եւ մարդիկ կհասկանան, որ ավելի ազգային ուժ, քան ՀԱԿ-ն է եւ այդ թվում ՍԴՀԿ-ն, այսօր ՀՀ-ում չկա: Թող փորձեն ձեւավորել այդ` իրենց պատկերացրած ուժը, եթե ստացվի` կողջունենք: Բայց ի սկզբանե ասեմ, որ դա ձախողման է ենթարկվելու, որովհետեւ այսօր երկրում չկան այնպիսի ուժեր, որոնք իրենց շուրջ կկարողանան համախմբել լայն հասարակական զանգվածներ:
http://www.zhamanak.com/article/12756/