«ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ» ՎԵՐՋԻՆ ԱԿՈՐԴՆ Է ՀՆՉԵՑՆՈՒՄ ԱՐԴԵՆ «ՄԱՅՐ ՄՏՆՈՂ» ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎՈՒՄ»

ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության նախաձեռնած «Լյուստրացիայի (գաղտնազերծման) մասին» օրինագծին որոշ քաղաքական գործիչներ խիստ դեմ արտահայտվեցին, որոնց թվում է նաև ՍԴՀԿ անդամ, Ազգային անվտանգության նախկին փոխնախարար ԳՈՒՐԳԵՆ ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆԸ, ով մեզ հետ զրույցի սկզբում նախ անդրադարձավ «լյուստրացիա» բառի էությանը: «Դա, այսպես ասած, մեղքերի թողություն է, եթե, իհարկե, այդ մեղքերը եղել են: Երբ ասում ենք լյուստրացիա, հասկանում ենք գաղտնազերծում, որը վերաբերում է նախկինում մեծ ու փոքր մեղքեր գործած տարբեր մարդկանց: Այս օրենքը կիրառվել է եվրոպական ութ երկրում, ինչպես նաև Վրաստանում»,- նկատեց պարոն Եղիազարյանը՝ «Իրատես de facto» ակումբում հյուրընկալվելուց հետո պատասխանելով մեր հարցերին:

-Եթե այլ երկրներում օրենքը բարեհաջող գործում է, Հայաստանի պարագայում ո՞րն է խնդիրը:
-Այդ երկրներից ոչ մեկը արևմուտքում դարավոր, արևելքում ոխերիմ, կատաղի թշնամի չունի, ի դեմս Ադրբեջանի և Թուրքիայի: Բացի Վրաստանից, մյուս յոթ երկրները Եվրամիության անդամ են, որոնք իրենց ներքին և արտաքին անվտանգության հարցերը վաղուց լուծել են, ասել է՝ անվտանգության խնդիր չունեն: Չեխիան, Գերմանիան կարող են իրենց նման շռայլություն թույլ տալ:
-Նախաձեռնության հեղինակը «Ժառանգությունն» է. ինչո՞ւ հենց հիմա այս օրինագիծը շրջանառության մեջ դրեց:
-Վերջին երեք տարում, որպես քաղաքական ուժ, «Ժառանգությունը» հայտնվել է լուսանցքում: Նա այսօր որոշակի խնդիր է լուծում, այսպես ասած, վերջին ակորդն է հնչեցնում արդեն «մայր մտնող», «մարող» Ազգային ժողովում: Հայտնի է, որ նախկին հետխորհրդային երկրներում «Լյուստրացիայի մասին» օրենքն անցկացնելու հարցում ավանգարդում է ԱՄՆ-ը: Եթե հաշվի առնենք, որ մինչև վերջերս Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ԱՄՆ-ի քաղաքացի էր, մնացած հետևությունները թողնում եմ ընթերցողին: Երբ բանը հասնում է ԿԳԲ-ին, ցանկացած մարդու երևակայություն սկսում է տենդագին գործել, խնդիրը հետաքրքրում է անգամ տնային տնտեսուհիներին: Խոսում են լյուստրացիայից, անմիջապես հիշատակվում է նաև «Ժառանգությունը», ասել է՝ օրինագծի հեղինակներն իրենց նպատակին արդեն հասել են:
-Նախաձեռնողները հիմնական նպատակը համարում են մինչև 1991 թվականը ԽՍՀՄ-ի և օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների հետ համագործակցած անձանց բացահայտում: Ի՞նչ եք կարծում՝ Չարենցին, Բակունցին «լրտեսած» անձանց ինքնության բացահայտումը ժամանակավրե՞պ է:
-Լավ հիշեցիք Բակունցին ու Չարենցին, նրանց գործերը ես կարդացել եմ, բայց հիմա զերծ կմնամ մեկնաբանություններից: Ցանկանում եմ, որ յուրաքանչյուր հայի մեջ Չարենցը որպես Չարենց պահպանվի: Ձեզ հակընդդեմ հարց տամ. օրինակ, ի՞նչ եք կարծում, Չարենցին կամ Բակունցին մատնող գործակալը քանի՞ տարեկան է:
-Գուցե ողջ էլ չէ:
-Հնարավոր է՝ թոռն է ողջ: Այսինքն, խոսում եք մարդկանց մասին, ովքեր 130 և ավելի տարեկան են: Ի՞նչ միտք ունի գյուղի «սելմագ»-ի դռանն այդ ցուցակը կպցնելը:
-Կարծում եք՝ արխիվների գաղտնազերծումը հանրությանը ոչինչ չի՞ տա:
-Հայաստանի Հանրապետությանը տալու է մեծագույն վնաս ու չարիք:
-Պարզաբանեք, ի՞նչ ասել է՝ վնաս:
-Եթե կարդանք այս օրենքի ներածականը, կտեսնենք, որ խնդրո առարկան է սովետական ԿԳԲ-ի հետախուզության, հակահետախուզության ու, ընդհանրապես, օպերատիվ հետախուզություն իրականացնող օղակների, գործակալների գաղտնազերծումը: ԽՍՀՄ տարիներին հետախուզության գործակալն ի՞նչ էր: Աշխարհի մնացած գործակալների համեմատ մերոնք եղել են ազնվագույն հայրենասեր քաղաքացիներ, որոնք անշահախնդիր աշխատել են: Եթե ԱՄՆ-ի գործակալը Բեյրութում ստացել է ամսական մի քանի հազար դոլար, ապա մեր գործակալն աշխատել է այն ժամանակ հանուն Սովետական Հայաստանի, հիմա էլ, եթե դեռ ապրում է՝ Հայաստանի Հանրապետության:
-Ինչո՞ւ եք այդպես կարծում:
-Որովհետև հայ է: Հիմա պետք է վերցնենք ու գաղտնազերծենք այդ մարդկանց անուն-ազգանունները: Ո՞Ւմ է դա պետք, մեզ հարկավոր չէ: Եթե այդ մարդն այն ժամանակ հանուն երկրի է աշխատել, այսօր էլ նույն կերպ է վարվում: Ասում են՝ կան մարդիկ, ովքեր հազարավոր մարդկանց ճամբարներ են ուղարկել. եթե նրանք կենդանի են, ուրեմն 100 և ավելի տարեկան են ու անիմաստ է նրանց անդրադառնալը: Իսկ այն մարդկանց՝ հետախուզության և հակահետախուզության գործակալներին, որոնք գործում են դեռ այն ժամանակներից, ես հայրենասեր եմ համարում:
-Նախագծի կողմնակիցները հայտարարում են, թե ովքեր դեմ են այս նախագծին, ուրեմն ժամանակին նման գործունեություն են ծավալել ու կողմ են լրտեսությանը:
-Այդ հիմարություններն ինձ չեն վերաբերում, որովհետև ինձ հայտնի են ինչպես ներքին գործերի գործակալների մեծամասնության անուն-ազգանունները, այնպես էլ ազգային անվտանգության: Եթե զբաղվել եմ մի բանով, ապա հավաքագրմամբ: Այդ ասողներից մի քանիսին էլ գուցե հավաքագրե՞լ եմ: Այդ մասին խոսում եմ շատ հանգիստ, որովհետև ես մյուս ծայրում եմ եղել: Այժմ քանի որ չեմ աշխատում, նրանց հետ շփում չունեմ:
-Նրա՞նք էլ են ազգային հերոս:
-Ոչ, բայց եթե նույնիսկ նրանց անունները հայտնվեն պատերի վրա, դավաճանություն կհամարեմ:
-Ինչո՞ւ:
-Որովհետև ազգային անվտանգությունը դրանից հետո մի քանի տասնամյակ գործակալների ձեռքբերումից կզրկվի: Չկա գործակալի ձեռքբերում, հավաքագրում, վերականգնում, չկա օպերատիվ հետախուզական գործունեություն, այսինքն, երկիրը վտանգված է: Նորից հիշենք մեր հարևաններին, աջ կողմում՝ թուրք, ձախ կողմում՝ թուրք, մեջտեղում՝ փոքր Հայաստան:
-Ժողովրդական լավ ասացվածք կա. «Արջն իր ահից է գոռում»: Գուցե այս պարագայում է՞լ է այդպես:
-Իհարկե, միանշանակ ճիշտ եք: «Որքան բարձր կպոռամ Հայաստան, այնքան ուժգին կսիրեմ անոր»: Եթե ցանկանում եք հօգուտ Հայաստանի ինչ-որ բան անել, սկսեք բյուջեից: Անվտանգության աշխատակիցները (նկատի չունեմ այն խամաճիկներին, ովքեր հետապնդվում են ընդդիմությամբ) մեծ մասամբ զբաղված են ազգանվեր գործով, բարձրացրեք նրանց աշխատավարձը: Չի կարելի թույլ տալ, որ պետանվտանգության, ոստիկանության աշխատակիցը, սպան, որ զենքը ձեռքին կանգնած է սահմանին, ողորմելի աշխատավարձ ստանա, քարշ տա իր և իր ընտանիքի գոյությունը: Սա չի կարող երկար շարունակվել:
-Պետբյուջեն նրանց աշխատավարձը բարձրացնելու հնարավորություն ունի՞:
-Պետբյուջեն աղքատիկ չէ: Վերացրեք մոնոպոլիստական կապիտալիզմը, և մեր ազգի պաշտպաններն արժանապատիվ աշխատավարձ կստանան:

Զրույցը` Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ